Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Świdnik”
51°13′47″N 22°42′07″E/51,229722 22,701944.JPG) Brama główna PZL Świdnik | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres |
Aleja Lotników Polskich 1 |
| Data założenia |
1951 |
| Forma prawna | |
| Prezes | |
| Nr KRS | |
| Dane finansowe | |
| Kapitał zakładowy |
86 006 050,00 PLN |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu świdnickiego  | |
Położenie na mapie Świdnika  | |
| 51°13′47″N 22°42′07″E/51,229722 22,701944
| |
| Strona internetowa | |
Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Świdnik” SA (dawniej WSK Świdnik) – przedsiębiorstwo zajmujące się produkcją samolotów i śmigłowców założone w Świdniku w 1951 roku, należące do Leonardo Helicopters.
Historia
[edytuj | edytuj kod]
_Vzdu%C5%A1n%C3%A9_sily_SR.jpg)
Tradycja zakładu sięgają czasów przed II wojną światową, gdy w Lublinie i Białej Podlaskiej działały wytwórnie samolotów. Po wojnie władze PRL podjęły decyzję o odbudowie istniejącego pod Lublinem lotniska i o budowie tam państwowego przedsiębiorstwa produkcji sprzętu lotniczego, nazwanego: Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku (WSK-Świdnik), w 1957 przemianowanego na WSK „PZL-Świdnik”, w nawiązaniu do tradycji przedwojennych. W latach 1950–1953 stanęły już pierwsze obiekty nowej fabryki. Początkowo zakład produkował samoloty MiG-15 na licencji ZSRR (jako Lim-1 i Lim-2), później tylko niektóre części do nich. W połowie lat 50. XX wieku władze zdecydowały, że zakład zajmie się głównie produkcją śmigłowców. Najpierw były to radzieckie Mi-1 oraz jego modyfikacja opracowana w WSK Świdnik – SM-2.
W roku 1964 rozpoczęto produkcję śmigłowców Mi-2, wyprodukowano ogółem ponad 5000 tych śmigłowców. Seryjnie śmigłowce Mi-2 produkowane były jedynie przez zakłady w Świdniku. Stały się one wówczas jednym z największych europejskich producentów śmigłowców[1]. Kilka lat później, w roku 1978 w PZL Świdnik opracowano zmodernizowaną wersję śmigłowca oznaczoną jako PZL Kania[2][3].
W latach 70. w zakładzie produkowano także szybowce SZD-30 Pirat. W połowie lat 70. rozpoczęto także projektowanie śmigłowca własnej produkcji PZL W-3 Sokół.
W międzyczasie zakład produkował również motocykle WSK i części do aerobusu Ił-86 (od roku 1976)[4].
W lipcu 1980 roku w świdnickiej WSK wybuchły strajki, do których przyłączyli się pracownicy wszystkich większych zakładów Lublina i pobliskich miejscowości. Wydarzenia te określa się mianem Lubelskiego Lipca i traktuje się je jako preludium przed strajkami sierpniowymi na Wybrzeżu.
Dyrektorem naczelnym WSK PZL-Świdnik był m.in. płk. inż. Bronisław Orda[5].
Leżąca obok fabryki miejscowość Świdnik dzięki zakładowi rozrosła się i otrzymała prawa miejskie.
Protesty pracowników WSK PZL-Świdnik w lipcu 1980 zainicjowały falę strajków i protestów pracowniczych, które w dniach 8–24 lipca 1980 objęły ponad 150 zakładów pracy na Lubelszczyźnie. Rozpoczęty na Wydziale Obróbki Mechanicznej 8 lipca 1980 roku protest zakończył się 11 lipca podpisaniem pierwszego porozumienia między pracownikami reprezentowanymi przez „komitet postojowy” a władzą, jakie zawarto w lecie 1980 roku. Protesty określane mianem Lubelskiego Lipca 1980 otworzyły drogę do lepiej przygotowanych i przeprowadzonych strajków sierpniowych na Wybrzeżu[6][7].
Obecnie w Świdnickich zakładach produkowane są śmigłowce PZL W-3 Sokół i PZL SW-4, podzespoły, poszycia i inne elementy takich samolotów jak Pilatus PC-12[8] czy Airbus A320/A340[9] oraz śmigłowców: Agusta A109, A119 i A139[10][11]. Ponadto zakład utrzymuje wsparcie techniczne śmigłowców: PZL Mi-2, Mi-2 plus oraz PZL Kania[12].
Zakład leży tuż obok fabrycznego lotniska trawiastego oraz otworzonego w roku 2012 Portu Lotniczego Lublin[13]. Nowe lotnisko wiąże się także z rozbudową infrastruktury i miasta Świdnik oraz przyciągnięciem nowych inwestorów na Lubelszczyznę.
31 lipca 2009 roku włosko-brytyjska spółka AgustaWestland i czeska spółka Aero Vodochody złożyły do Agencji Rozwoju Przemysłu oferty cenowe na zakup 87,6% udziałów w PZL-Świdnik. Zwycięzcą okazało się przedsiębiorstwo AgustaWestland. 29 stycznia 2010 roku Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. podpisała z włosko-brytyjskim producentem śmigłowców umowę sprzedaży 87,62 proc. akcji Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego PZL-Świdnik S.A. Wartość transakcji wyniosła 339 mln zł.
Produkty
[edytuj | edytuj kod]Motocykle
[edytuj | edytuj kod]- WSK M06 Z
- WSK M06B1
- WSK M06B3
- WSK M21W2
- WSK M21W2 Kobuz
- WSK M21W2 Dudek
- WSK M21W2 Perkoz
- WSK Kos 125
- WSK Garbuska 125
- WSK Gil 125
Samoloty
[edytuj | edytuj kod]Szybowce
[edytuj | edytuj kod]Śmigłowce
[edytuj | edytuj kod]Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Janusz Babiejczuk, Jerzy Grzegorzewski. Polski przemysł lotniczy 1945-1973. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1974. s. 101–103.
- ↑ Profil firmy.
- ↑ PZL Mi-2 [online], militarium.net, 19 stycznia 2008 [zarchiwizowane z adresu 2010-06-12].
- ↑ Historia [online], pzl.swidnik.pl [zarchiwizowane z adresu 2014-03-22].
- ↑ Bronisław Orda. Nekrologi. „Nowiny”, s. 4, nr 39 z 24 lutego 1982.
- ↑ Lubelski Lipiec '80 – strajk w WSK Świdnik – Leksykon – Teatr NN [online], teatrnn.pl [dostęp 2020-08-07] (pol.).
- ↑ Lubelski Lipiec – Encyklopedia Solidarności [online], www.encysol.pl [dostęp 2020-08-07] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-09].
- ↑ Pierwszy kadłub samolotu Pilatus z PZL Świdnik.
- ↑ EUROCOPTER A320/A340.
- ↑ AGUSTA A109, A119.
- ↑ AgustaWestland AW139 [online], pzl.swidnik.pl [zarchiwizowane z adresu 2015-01-14].
- ↑ PRODUKTY.
- ↑ Port Lotniczy Lublin oficjalnie otwarty!. [dostęp 2013-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-01)].
- ↑ Juliusz Sabak, Porozumienie w sprawie offsetu za śmigłowce AW149 [online], defence24.pl, 19 grudnia 2014 [dostęp 2015-01-13] [zarchiwizowane z adresu 2014-12-26].